Azərbaycanda pensiyaya çıxma həddi 1 yanvar 2014-cü ildən kişilər üçün 63, qadınlar üçün 59.5 yaşdır. 2013-cü ildə Azərbaycan qadınları 59 yaşı tamam olduqda pensiyaya çıxa bilirdilər. 2014-cü ildən isə qadınlar üçün təqaüd yaşı artıb. Lakin bu, son olmadı. 2010-cu ilin yanvarından "Əmək pensiyaları haqqında” Qanuna əlavə və dəyişikliklər qüvvəyə mindi. Həmin dəyişikliklərdən biri də odur ki, qadınların pensiyaya çıxma yaşı 2015-ci ilin 1 yanvarından 60 yaşa çatdırılıb. 2015-ci ildən Azərbaycanda kişilərin pensiya yaşı 63, qadınlarınkı isə 60-dır.
Nazirlər Kabinetinin tərkibi haqqında kiçik araşdırma apardıq. Məlum oldu ki, kabinetin tərkibinin yenilənməsinə ehtiyac var. Azərbaycan hakimiyyətinin uzunömürlülərindən tutmuş bir sıra nazirlərədək dövlət rəsmiləri təqaüd yaşını çoxdan keçib. Bir sıra komitə sədrləri və nazirlər isə yaxın 4 ildə təqaüd yaşını keçəcəklər. Baş nazir Artur Rəsizadə də daxil olmaqla 43 yetkilisinin 14-ü vəzifə üçün yaşlıdır. Kabinetin ən gəncinin 39 (Təhsil naziri Mikayıl Cabbarov, həmçinin Rabitə və yeksək texnologiyalar naziri Ramin Quluzadə), ən qocamanının isə 81 yaşı (Baş nazir Artur Rəsizadə) var. Kabinetin 5 üzvünün yaşı isə yaxın 4 il ərzində 63-dən yuxarı olacaq.
Təqaüd yaşını keçənlər
Baş nazir Artur Rəsizadə (81 yaş, baş nazirin müavinləri - Abid Şərifov (76 yaş), Qaçqınların və Məcburi Köçkünlərin İşləri üzrə Dövlət Komitəsinin sədri Əli Həsənov (67 yaş), Elçin Əfəndiyev (72 yaş), Əli Əhmədov (63 yaş), Yaqub Eyyubov (71 yaş), Müdafiə sənayesi naziri Yavər Camalov (67 yaş), Səhiyyə naziri Oqtay Şirəliyev (66 yaş), Energetika naziri Natiq Əliyev (68 yaş), Nəqliyyat naziri Ziya Məmmədov (64 yaş), Dövlət Şəhərsalma və Arxitektura Komitəsinin sədri Abbas Ələsgərov (78 yaş), Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin sədri Hicran Hüseynova (60 yaş), Milli Arxiv İdarəsinin sədri Ataxan Paşayev (78 yaş) və Daxili işlər naziri Ramil Usubov (68 yaş).
4 il sonra təqaüd yaşını keçəcək vəzifəlilər
Baş nazirin müavini İsmət Abbasov (62 yaş), Ədliyyə naziri Fikrət Məmmədov (61 yaş), Mədəniyyət və turizm naziri Əbülfəz Qarayev (60 yaş), Ekologiya və təbii sərvətlər naziri Hüseynqulu Bağırov (61 yaş) və Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsinin sədri Mübariz Qurbanlı (62 yaş).
Qanunvericilik nə deyir?
65 yaşa çatan dövlət qulluqçusu 5 ildən çox olmayaraq işləməlidir. 65-70 yaş arası olan qulluqçu müəssisə rəhbərinin müəyyən razılığı əsasında, 70-dən yuxarı isə Nazirlər Kabinetinin qərarında xüsusi normativ meyarlar əsasında çalışırlar. Qanunvericilik çərçivəsində yaşı 65-dən yuxarı olan işçilərin sayı istənilən müəssisədə 2%-i aşmamalıdır. Lakin işçilərinin sayı 100 nəfərdən aşağı olan müəssisələrdə 2 nəfərə kimi icazə verilir.
Nazirlər Kabineti 2011-ci ildə "Dövlət büdcəsindən maliyyələşən müəssisələrdə çalışmanın yaş həddinə çatmış işçinin çalışma müddətinin 5 ildən artıq uzadılmasına yol verən elm, mədəniyyət, səhiyyə və təhsil sahələrinin inkişafında xüsusi xidmətlərin meyarları”nın təsdiq edilməsi haqqında qərar qəbul edib. Bu qərarla dövlət büdcəsindən maliyyələşən müəssisələrdə çalışmanın yaş həddinə çatmış işçinin çalışma müddətinin 5 ildən artıq uzadılmasına yol verən elm, mədəniyyət, səhiyyə və təhsil sahələrinin inkişafında xüsusi xidmətlərin meyarları təsdiqlənib. Meyarlara Azərbaycan Respublikasının orden və medalları ilə təltif edilmə; Azərbaycan Respublikasının fəxri adlarına layiq görülmə; İşlədiyi sahə üzrə elmi dərəcəsinin və ya elmi adının olması; Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının həqiqi və ya müxbir üzvü olması və Dövlət mükafatı laureatı olması daxildir.
65 yaşa çatmış müəyyən kateqoriyalı dövlət qulluqçuları, müəllimlər və həkimlər işdən çıxarılır. Əmək Məcəlləsinə və "Dövlət qulluğu haqqında” Qanuna edilən dəyişiklikdən sonra da dövlət qulluğunda çalışmanın yuxarı yaş həddinə uyğun olaraq, dövlət orqanlarında 65 yaşa çatmış işçilərin siyahısı hazırlandı və dövlət qurumlarında 65 yaşlı işçilərin təqaüdə yola salınması prosesinə start verildi. Bu proses əsasən müəyyən nazirliklərin, dövlət komitələrinin işçilərini, müəllimlər və həkimləri əhatə edir. Lakin verilən qərarla bağlı bir məsələyə diqqət yetirmək lazımdır, söhbət ondan gedir ki, qəbul edilmiş qərar 65 yaşı olan insanların hamısını işdən azad etmək funksiyasını icra etmir. Qaydalara görə, 65 yaşı tamam olan insanların işdən azad olunmaları hamısına aid edilə bilməz. Yeni qaydada 65 yaşı tamam olan insanlar işləyə bilərlər, amma bu şərtlə ki, müvafiq icra hakimiyyəti onların işləməsi ilə bağlı hər il qərar çıxarsın.
Burda illər uzunu qazanılımış idarəçilik və peşə təcrübəsini də nəzərə alıb bundan yararlanmaq lazmdır. Lakin Azərbaycandakı yüksək rütbəli məmurlar müasir dövrün tələblərinə cavab vermədiyindən, ümumbəşəri dəyərlərə yad olduqlarınadan, eləcə də şər imperiyasının yetişdirdiyi kadrlar olduğundan onların öz postlarında qalması inkişafı, tərəqqini və yeniliyi əngəlləyir.
Hər vəhclə mütərəqqi ideyaların və yeni dünyagörüşün tətbiqinə imkan vermirlər. Əksəriyyətinin sağlamlığı heç hansısa işdə çalışmağa yararsiz edir. Bir müddət əvvəl Nazirlər Kabinetinin mətbuat katibi jurnalistin sualına cavab olaraq bildirir ki, Baş Nazir Artur Rasizadənin xidməti maşını hər gün işə gəlib-gedir. Bu faciədir. Arturun xidməti maşınının, yaxud da lap elə onun işə gəlib getməsi hələ onun baş nazir olaraq failiyyət göstərməsi deyil. Onun varlı ilə yoxluğu bilinmir.
Artur Rasizadə kimi xalqdan uzaq, bir vaxtlar xalqa xəyanət etmiş onu şəxsi və imperiya maraqlarına qul etdirən cildlərini dəyişdirən neobolşeviklər bu gün ona görə ən yüksək hakimiyyət postlarında əldən-ayaqdan düşənəcən, qəbir evinə gedənəcən qalırlar ki, prezident belə istəyir. Onlar həm də şəbəkələşib, hərəsi bir dinə-məzhəbə və ayrı-ayrı dövlətlərə xidmət edirlər.
Heç vaxt da könüllü o vəzivələri tərk etməzlər. Ona görə ki Azərbaycanda vəzifədə , kreslo ən rentabelli, ən rahat və asan millyonlar milyardlar qazandiran obyek və vasitədir."
Nazirlər Kabinetinin tərkibi haqqında kiçik araşdırma apardıq. Məlum oldu ki, kabinetin tərkibinin yenilənməsinə ehtiyac var. Azərbaycan hakimiyyətinin uzunömürlülərindən tutmuş bir sıra nazirlərədək dövlət rəsmiləri təqaüd yaşını çoxdan keçib. Bir sıra komitə sədrləri və nazirlər isə yaxın 4 ildə təqaüd yaşını keçəcəklər. Baş nazir Artur Rəsizadə də daxil olmaqla 43 yetkilisinin 14-ü vəzifə üçün yaşlıdır. Kabinetin ən gəncinin 39 (Təhsil naziri Mikayıl Cabbarov, həmçinin Rabitə və yeksək texnologiyalar naziri Ramin Quluzadə), ən qocamanının isə 81 yaşı (Baş nazir Artur Rəsizadə) var. Kabinetin 5 üzvünün yaşı isə yaxın 4 il ərzində 63-dən yuxarı olacaq.
Təqaüd yaşını keçənlər
Baş nazir Artur Rəsizadə (81 yaş, baş nazirin müavinləri - Abid Şərifov (76 yaş), Qaçqınların və Məcburi Köçkünlərin İşləri üzrə Dövlət Komitəsinin sədri Əli Həsənov (67 yaş), Elçin Əfəndiyev (72 yaş), Əli Əhmədov (63 yaş), Yaqub Eyyubov (71 yaş), Müdafiə sənayesi naziri Yavər Camalov (67 yaş), Səhiyyə naziri Oqtay Şirəliyev (66 yaş), Energetika naziri Natiq Əliyev (68 yaş), Nəqliyyat naziri Ziya Məmmədov (64 yaş), Dövlət Şəhərsalma və Arxitektura Komitəsinin sədri Abbas Ələsgərov (78 yaş), Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin sədri Hicran Hüseynova (60 yaş), Milli Arxiv İdarəsinin sədri Ataxan Paşayev (78 yaş) və Daxili işlər naziri Ramil Usubov (68 yaş).
4 il sonra təqaüd yaşını keçəcək vəzifəlilər
Baş nazirin müavini İsmət Abbasov (62 yaş), Ədliyyə naziri Fikrət Məmmədov (61 yaş), Mədəniyyət və turizm naziri Əbülfəz Qarayev (60 yaş), Ekologiya və təbii sərvətlər naziri Hüseynqulu Bağırov (61 yaş) və Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsinin sədri Mübariz Qurbanlı (62 yaş).
Qanunvericilik nə deyir?
65 yaşa çatan dövlət qulluqçusu 5 ildən çox olmayaraq işləməlidir. 65-70 yaş arası olan qulluqçu müəssisə rəhbərinin müəyyən razılığı əsasında, 70-dən yuxarı isə Nazirlər Kabinetinin qərarında xüsusi normativ meyarlar əsasında çalışırlar. Qanunvericilik çərçivəsində yaşı 65-dən yuxarı olan işçilərin sayı istənilən müəssisədə 2%-i aşmamalıdır. Lakin işçilərinin sayı 100 nəfərdən aşağı olan müəssisələrdə 2 nəfərə kimi icazə verilir.
Nazirlər Kabineti 2011-ci ildə "Dövlət büdcəsindən maliyyələşən müəssisələrdə çalışmanın yaş həddinə çatmış işçinin çalışma müddətinin 5 ildən artıq uzadılmasına yol verən elm, mədəniyyət, səhiyyə və təhsil sahələrinin inkişafında xüsusi xidmətlərin meyarları”nın təsdiq edilməsi haqqında qərar qəbul edib. Bu qərarla dövlət büdcəsindən maliyyələşən müəssisələrdə çalışmanın yaş həddinə çatmış işçinin çalışma müddətinin 5 ildən artıq uzadılmasına yol verən elm, mədəniyyət, səhiyyə və təhsil sahələrinin inkişafında xüsusi xidmətlərin meyarları təsdiqlənib. Meyarlara Azərbaycan Respublikasının orden və medalları ilə təltif edilmə; Azərbaycan Respublikasının fəxri adlarına layiq görülmə; İşlədiyi sahə üzrə elmi dərəcəsinin və ya elmi adının olması; Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının həqiqi və ya müxbir üzvü olması və Dövlət mükafatı laureatı olması daxildir.
65 yaşa çatmış müəyyən kateqoriyalı dövlət qulluqçuları, müəllimlər və həkimlər işdən çıxarılır. Əmək Məcəlləsinə və "Dövlət qulluğu haqqında” Qanuna edilən dəyişiklikdən sonra da dövlət qulluğunda çalışmanın yuxarı yaş həddinə uyğun olaraq, dövlət orqanlarında 65 yaşa çatmış işçilərin siyahısı hazırlandı və dövlət qurumlarında 65 yaşlı işçilərin təqaüdə yola salınması prosesinə start verildi. Bu proses əsasən müəyyən nazirliklərin, dövlət komitələrinin işçilərini, müəllimlər və həkimləri əhatə edir. Lakin verilən qərarla bağlı bir məsələyə diqqət yetirmək lazımdır, söhbət ondan gedir ki, qəbul edilmiş qərar 65 yaşı olan insanların hamısını işdən azad etmək funksiyasını icra etmir. Qaydalara görə, 65 yaşı tamam olan insanların işdən azad olunmaları hamısına aid edilə bilməz. Yeni qaydada 65 yaşı tamam olan insanlar işləyə bilərlər, amma bu şərtlə ki, müvafiq icra hakimiyyəti onların işləməsi ilə bağlı hər il qərar çıxarsın.
AMİP
Siyasi Şurasının üzvü Əli Orucov açıqlamasında nazir
postunun siyasi posta aid olduğunu, bunun yaşa heç bir aidiyyatının
olmadığını bildirib. Ə.Orucov hesab edir ki, əgər şəxsin potensialı
fiziki imkanları, iş əmsalı buna imkan verirsə və öhdəsindən gələ
bilirsə, işləyə bilər:"
Burda illər uzunu qazanılımış idarəçilik və peşə təcrübəsini də nəzərə alıb bundan yararlanmaq lazmdır. Lakin Azərbaycandakı yüksək rütbəli məmurlar müasir dövrün tələblərinə cavab vermədiyindən, ümumbəşəri dəyərlərə yad olduqlarınadan, eləcə də şər imperiyasının yetişdirdiyi kadrlar olduğundan onların öz postlarında qalması inkişafı, tərəqqini və yeniliyi əngəlləyir.
Hər vəhclə mütərəqqi ideyaların və yeni dünyagörüşün tətbiqinə imkan vermirlər. Əksəriyyətinin sağlamlığı heç hansısa işdə çalışmağa yararsiz edir. Bir müddət əvvəl Nazirlər Kabinetinin mətbuat katibi jurnalistin sualına cavab olaraq bildirir ki, Baş Nazir Artur Rasizadənin xidməti maşını hər gün işə gəlib-gedir. Bu faciədir. Arturun xidməti maşınının, yaxud da lap elə onun işə gəlib getməsi hələ onun baş nazir olaraq failiyyət göstərməsi deyil. Onun varlı ilə yoxluğu bilinmir.
Artur Rasizadə kimi xalqdan uzaq, bir vaxtlar xalqa xəyanət etmiş onu şəxsi və imperiya maraqlarına qul etdirən cildlərini dəyişdirən neobolşeviklər bu gün ona görə ən yüksək hakimiyyət postlarında əldən-ayaqdan düşənəcən, qəbir evinə gedənəcən qalırlar ki, prezident belə istəyir. Onlar həm də şəbəkələşib, hərəsi bir dinə-məzhəbə və ayrı-ayrı dövlətlərə xidmət edirlər.
Heç vaxt da könüllü o vəzivələri tərk etməzlər. Ona görə ki Azərbaycanda vəzifədə , kreslo ən rentabelli, ən rahat və asan millyonlar milyardlar qazandiran obyek və vasitədir."